Jaarcongres NAV: nieuwe ontwikkelingen lonend voor de boer?

Natuurinclusieve landbouw…kringlooplandbouw… eco-schema (term van de Commissie)…Hoe pakken die maatschappelijke wensen (vaak ook wensen van de boeren zelf) uit voor de boer? We moeten voorkomen dat nog meer inspanningen worden opgelegd zonder dat boeren daarvoor worden beloond. De NAV belegde een jaarvergadering over ‘nieuwe verdienmodellen’. 

NATUURINCLUSIEVE LANDBOUW: 

Nico Polman van Wageningen Economic Research liet voorbeelden zien van natuurinclusieve landbouw. Hij heeft een stappenplan ontwikkeld waarmee iedereen voor het eigen bedrijf kan bekijken welke mogelijkheden kansen bieden. Natuurlijk is het bekendste voorbeeld akkerranden in agrarisch natuurbeheer, maar er zijn ook diverse andere mogelijkheden te bedenken. De werkgroep Agroecologie gaat hier graag mee aan de slag. 

KRINGLOOPLANDBOUW (plan van minister Schouten):
Na de pauze liet Camiel Hoogland van agrarisch toeleverancier Hoogland BV zien, hoe hij in zijn bedrijf nieuwe verdienmodellen ontwikkelt binnen het concept kringlooplandbouw. Hij ontsluit
bijvoorbeeld Nederlandse tarwe met een Engels product dat als kwalitatief goed veevoer kan concurreren met sojaschroot. (n.b. tarwe wordt door de koe niet opgenomen, die moet eerst ‘ontsloten’ worden, gemalen of geplet, of  geweekt bijv. m.b.v. natronloog, of dus met deze engelse ‘wheatbooster’.)  Ook kan een andere samenstelling van veevoerbrokken een duidelijke verbetering geven wat betreft broeikasgasemissie (CO2 voetafdruk). Hij benadrukte dat ook binnen Nederland veel gesleep met mest en producten plaatsvindt en moedigde de aanwezigen aan om vooral te zoeken naar afzet van producten zo dicht mogelijk bij huis door samenwerking te zoeken met veehouders.

CO2 BINDING EN – OPSLAG:
Carin Rougoor van het Centrum voor Landbouw en Milieu (CLM) vertelde over de ontwikkeling van een systeem om boeren te belonen voor de opslag van CO2 in de bodem in de vorm van organische stof. 

Eén optie gaat uit van een inspanningsverplichting, waarbij boeren geldelijk worden beloond voor het nemen van een aantal maatregelen, zoals bijvoorbeeld minder diep ploegen of niet ploegen.

Een ander systeem is het meten van het organische stofgehalte en dan boeren belonen voor toename daarvan in de grond (resultaatverplichting). Dat laatste is echter moeilijk, omdat het organische stofgehalte slechts zeer langzaam toeneemt en bovendien
heel variabel is zelfs binnen één perceel. De NAV pleit dan ook sterk voor systeem 1, met beloning voor inspanningen. Carin gaf duidelijk aan dat het CLM er nadrukkelijk voor pleit dat boeren ook worden beloond voor wat ze in het verleden hebben gedaan en niet alleen de inspanningen vanaf nu. 

Producentenorganisaties
Maria Litjens gaf een presentatie over de rechten en mogelijkheden van producenten-organisaties. Zij is gepromoveerd op ‘Producentenorganisatie als erkend kartel’. Zij liet zien aan de hand van voorbeelden waarover het Europese hof uitspraken heeft gedaan, dat een producentenorganisatie (PO) veel meer rechten heeft dan voorheen gedacht. Een PO, mits erkend door de overheid, valt namelijk buiten het mededingingsrecht. Dat is specifiek in het GLB zo geregeld voor PO’s van agrarische producten, om de positie van de boer in de keten te verbeteren. Daarmee kunnen leden van een PO dus betere prijzen en voorwaarden bedingen. De NAV is inmiddels in gesprek met het Ministerie van LNV over het opzetten van een PO voor consumptieaardappelen. In de discussie op het jaarcongres werd duidelijk, dat men vreest dat de afnemers gewoon naar België en Frankrijk gaan voor de inkoop van aardappelen als de Nederlandse telers zich sterker maken. De NAV gaat daarom ook de Belgische en Franse boerenorganisaties bij de plannen betrekken.

Alle lezingen van het jaarcongres zijn te vinden op www.nav.nl.

.