Kleine en middelgrote voedingsbedrijven zijn booming in Afrika, stelt een landbouwrapport van de Alliantie voor een Groene Revolutie in Afrika (AGRA). Meer dan 60 procent van het voedsel voor het continent is afkomstig van lokale midden- en kleinbedrijven (MKB’s). Volgens experts is het nu belangrijk dat overheden deze ontwikkeling ondersteunen.
Het rapport stelt dat kleine en middelgrote ondernemingen de hoofdrolspelers van de voedingsindustrie in Afrika zijn geworden. 64 procent van het voedsel op het continent is afkomstig van zulke kleinere bedrijven. Slechts 16 procent komt van grote spelers uit de voedingsindustrie. De overige 20 procent is eigen kweek en consumptie van boerengezinnen. “Er is een stille revolutie gaande in de private landbouwsector die kleine boerenbedrijven heeft gelinkt aan plaatselijke markten en groeiende steden in Afrika”, zegt Thomas Reardon van de Michigan State University. Hij is auteur van het laatste Landbouwrapport voor Afrika dat begin september werd gepresenteerd tijdens de conferentie Africa Green Revolution Forum (AGRF) in Accra, de hoofdstad van Ghana. “Dit heeft boeren gestimuleerd om rechtstreeks aan markten te leveren.”
De MKB’s zijn bedrijven die werkzaam zijn in de voedselverwerking, groothandel of distributie doen en een hele reeks diensten verzorgen, van transport en logistiek tot verkoop van meststoffen en zaden. “MKB’s zijn de grootste investeerders van nieuwe initiatieven om nieuwe afzet-mogelijkheden te vinden in Afrika. Dat zal de komende tien à twintig jaar niet anders zijn”, zegt Agnes Kalibata, de voorzitter van AGRA in een verklaring. “Ze zijn niet altijd even zichtbaar maar staan klaar om verder te groeien.” In tegenstelling tot wat vaak wordt aangenomen, stelt het rapport dat multinationals een relatief kleine rol spelen als het aankomt op de aanwezigheid in de Afrikaanse voedingsketen.
Reardon ziet echter nog uitdagingen voor de MKB-sector. “De reis is begonnen maar de sector zit nog niet op zijn volledige potentieel. We hebben beleid nodig dat deze evolutie steunt.” Volgens hem zijn er al overheden die mee gaan in dit verhaal en dan zie je meteen dat hun steun en investeringen een positieve impact hebben. In Ghana heeft de regering bijvoorbeeld de kosten voor meststoffen voor de helft gesubsidieerd, een interventieprogramma dat sinds 2008 loopt toen bleek dat een voedselcrisis niet veraf was en de opbrengsten van de oogst beter konden. Volgens Owusu Afriyie Akoto, Ghana’s minister van Voedsel en Landbouw, is dit programma “een enorm succes en heeft het boeren in staat gesteld om voldoende te produceren om goed te kunnen leven.”
p.s.van de redactie: er was vooral in het verleden veel kritiek op AGRA (zie eerste regel) , gefinancierd door o.a. de Rockefeller Foundation en Bill Gates. Vooral op de ‘harmonisatie’ van zaden. Boerenkennis en zaden-ruil en vermeerdering worden ontmoedigd en zelfs wettelijk verboden, vanwege octrooien. Ook worden fondsen via de staat gedistribueerd, maar niet naar agro-ecologie en de bestaande boerenlandbouw. Wat niet wegneemt dat het verheugend is dat het aandeel van Afrikaanse MKB’s toeneemt.
Voor meer over het rapport zie IPS news service, waar ook de foto vandaan komt.
Bijschrift bij de foto: Smallholder farmers in Isiolo, Kenya sorting beans before sending them to the market in Nairobi. the latest Africa Agriculture Status Report (AASR) shows that small- and medium-sized enterprises (SMEs) are the main drivers of food economy on the African continent. Credit: Isaiah Esipisu/IPS