V.l.n.r. Juan Lovera (TNI), Alicia Muñoz (ANAMURI), Guus Geurts (Platform ABC)
Deze week hadden we een gesprek met Alicia Muñoz van ANAMURI, een Chileense vrouwenrechtenorganisatie die zich inzet voor de rechten en ontwikkeling van Chileense vrouwen van het platteland en Inheemse vrouwen. ANAMURI is ook aangesloten bij de CLOC – La Via Campesina South America. Ze werken bijvoorbeeld samen met de beweging van landloze boeren MST in Brazilië tegen de grootschalige sojaproductie voor de export.
In het gesprek waarschuwde ze vooral voor het beslag op landbouwgrond door grootschalige plantages van eucalyptus en dennen voor de export van hout. Ze zijn zeer slecht voor de bodem en hebben veel water nodig. Momenteel zijn er grote bosbranden in Centraal-Chili die volgens haar, mede te wijten zijn aan deze monoculturen die handen zijn van grote bedrijven zoals CMPC en Auroco. Zie onderaan dit bericht een vertaling van hun oproep. Ook de grootschalige teelt van avocado’s voor de export leidt tot grote watertekorten.
Dit exportgerichte landbouwmodel heeft ook alles te maken met de grote invloed die grote multinationale bedrijven op de overheid hebben. Dat is historisch zo gegroeid sinds Pinochet aan de macht kwam. Hij heeft de beloofde landhervorming teruggedraaid, die meer landrechten aan kleine boeren zou geven.
In 2022 is de linkse kandidaat Boric tot president gekozen, maar het parlement en de senaat zijn in meerderheid rechts. Dus veel kan deze president niet aan de ongelijke machtsverhoudingen veranderen.
Ook is een veelbelovende verandering van de grondwet weggestemd. Dit komt volgens Muñoz mede door de tegen-campagne van kapitaalkrachtige bedrijven als CMPC, die veel geld hebben om de bevolking te beïnvloeden.
ANAMURI is ook tegen het handelsverdrag dat Chili dreigt af te sluiten met de EU. Het verdrag zal leiden tot nog meer export ten koste van eigen voedselproductie. De NRC berichtte onlangs dat de EU het verdrag daarnaast vooral gebruikt om toegang te krijgen tot lithium, dat nodig is voor de energietransitie. Zelfs exportbelastingen waardoor Chili nog wat verdient aan deze export moeten worden afgeschaft. Als het aan de EU ligt mogen er ook geen hogere prijzen aan hen worden berekend voor lithium dan aan verbruik voor de eigen markt. Daarnaast zorgt de mijnbouw tot grote nadelen voor de lokale bevolking.
Vertaling ANAMURI – OPENBARE VERKLARING
DE RURALE, INHEEMSE EN AFRO-CHILESE VROUWEN VAN ANAMURI AG, REAGEREN OP DE BOSBRANDEN IN CHILI
Chili, 7 februari 2023
De tragedies die onze gebieden teisteren, vervullen ons met pijn en onmacht. Naast de doden door de verschrikkingen van vuur en rook zijn duizenden huizen, gewassen, dieren, voertuigen, gereedschappen en omgevingen beschadigd of vernietigd. Er zijn zoveel gemeenten en plaatsen ernstig getroffen dat het onmogelijk is om de gevolgen en de enorme menselijke, economische en ecologische kosten te meten. Hoeveel doden, verwoestingen en verwoestingen hebben we nog nodig voordat de staat Chili een halt toeroept aan een model dat vernietigt om rijkdom te concentreren in de handen van zeer weinigen? Wat hebben bosbouwbedrijven nodig om hun verantwoordelijkheid te nemen?
Eens te meer lijden miljoenen Chileense mannen en vrouwen, vooral plattelandsbewoners, boeren en boerinnen, gemeenschappen van inheemse volkeren, onder de criminele gevolgen van een onverantwoordelijk, onhoudbaar en wreed productiemodel. De branden die vandaag in Nuble, Biobio en Araucania woeden, worden niet veroorzaakt door de natuur of door degenen die ze hebben aangestoken.
De ongecontroleerde verspreiding ervan is te wijten aan:
– het bestaan van honderdduizenden hectaren monocultuur-bosbouw,
– het gebrek aan water dat deze monoculturen veroorzaken,
– het ontbreken van preventiemaatregelen van de kant van de grote bedrijven die de monoculturen in handen hebben,
– het feit dat veel rurale gemeenschappen geen ontsnappingsroute hebben voor vuur,
– het verdwijnen van het inheemse bos en diverse landbouw die natuurlijke manieren bieden om vuur onder controle te houden, en
– een staat die het heersende bosbouwmodel ondersteunt en beschermt.
Het is geen toeval dat de branden geconcentreerd zijn in de gebieden waar de monocultuur van dennen en eucalyptus geconcentreerd is. Het is de monocultuur die hen oncontroleerbaar maakt.
Het is ook geen toeval dat de grote bosbouwbedrijven hun verantwoordelijkheid niet nemen: een dergelijke houding is slechts de voortzetting van bijna 50 jaar privileges verleend door de staat ten koste van de biodiversiteit, inheemse bossen, waterbronnen, boeren- en inheemse landbouw en hun gebieden, evenals de productie van voedsel voor iedereen.
De families Matte en Angelini – die 70% van het bosbouwbedrijf in handen hebben – behoren tot de 10 rijkste families van het land dankzij de subsidies van miljoenen dollars die zijn verleend via decreet 701, uitgevaardigd door de dictatuur van Pinochet in 1974. Dit decreet was tot nu toe van kracht met heel weinig aanpassingen – degene die de ongecontroleerde expansie van de bosbouw mogelijk maakte en nog steeds maakt met publiek geld.