Tot nu toe zijn kleine boeren veronachtzaamd door de Oekraïense regering ten gunste van grote agribusinessbedrijven, aldus Mykola Pugachov, plaatsvervangend directeur van het Oekraïens Agrarische Economishc Instutuut op een bijeenkomst 6 april j.l. Maar dit verandert nu snel. Boerengezinnen in Oekraïene gebruiken slechts 12% van de landbouwgrond op bedrijven variërend van minder dan 1 ha tot meer dan 100 ha, maar zij drgen wel 52,7% bij aan het bruto binnenlands agrarisch product, zegt Attila Szocs van de Roemeense bond van kleine boeren, Ecoruralis. Ze produceren 98% van de binnenlandse aardappelconsumptie, 86% van de groentes, 85% van het fruit en 81% van de melk. Er zijn werkelijk enome bedrijven in Oekraïene, aldus Szocs tegen EURACTIV, maar er zijn ook 4 miljoen anderen die in de landbouw werken, op relatief kleine bedrijven.
Er zijn nu zorgen over de binnenlandse voedselzekerheid. Nu er een grote exodus op gang is gekomen van voornamelijk door oligarchen beheerde agribusiness bedrijven zijn het deze kleine boeren die het puin kunnen ruimen en het land voeden. De toestroom van miljoenen stadsbewoners naar het platteland is een extra last.
Ondanks hun belangrijke rol voor de voedselvoorziening worden boerderijen van minder dan 100 ha. niet als bedrijf erkend, en dat betekent dat ze geen staatssteun krijgen, in tegenstelling tot grote bedrijven. De Oekraïense plattelandsbevolking staat op de rand van de armoede: 44% van de mensen hebben een inkomen onder het bestaansminimum, en 7% is ondervoed. Ondertussen, zo schat Ecoruralis, kregen grote agribusiness bedrijven die iets meer dan tweederde van de landbouwgrond in bezit hebben, in 2012 60% van alle staatssubsidies. Hetzelfde dreigt te gebeuren met internationale hulp, want veel programma’s zoals die van de Wereldbank hanteren dezelfde definitie voor ‘kleine boeren’ als de Oekraïense regeringg. Het geld gaat niet naar plattelandsontwikkeling maar naar steun voor producenten van exportproducten. Pugachov zei 9 april dat men al begonnen was met de planning van progrmma’s voor plattlndsontwikkeling, ‘Maar jammer genoeg waren we er nog niet mee klaar. We mogen niet onderschatten hoe belangrijk die plannen zijn.’
De Europese Commissie zegt dat Rusland bewust de voedselvoorraad onder vuur nemt om honger te veroorzaken.
De Commissaris voor Landbouw, de Pool Janusz Wojciechowski, vergeleek de huidige situatie met de grote hongersnood van de jaren 30, de ‘Holodomor’, indertijd bewust georganiseerd door Stalin.
Klein is veiliger
Pavlo Koval van de Oekraïense Landbouw Federatie wees er 6 april op dat het ‘absoluut onmogelijk’ is om de grote fabrieken te verplaatsen, maar dat kleine of middelgrote verwerkings-bedrijven vaak ‘heel effectief en snel’ verplaatst kunnen worden. Grote bedrijven worden ‘logistieke doelen’ van de Russische agressie, terwijl het veel moeilijker is om verschillende verspreid gevestigde kleinere bedrijven te raken dan één groot bedrijf. De Landbouw commissaris Janusz Wojciechowski voegde eraan toe dat dat ookzorgelijk is in verband metmilieuvervuiling in de omgeving van vernielde bedrijven.
Voedselzekerheid weer op de agenda
Nu er wereldwijd beloftes worden gedaan en initiatieven worden genomen tijdens de bijeenkomsten van de NAVO en de Europese Raad binnen één week is devoedselproductie als een werktuig voor humanitaire bijstand én voor geopolitieke bijstand weer terug op de agenda.
Geput uit de Voedsel Anders nieuwsbrief,