Canada was een voorbeeld voor veel Nederlandse melkveehouders. En Canadese melkveehouders vroegen de Europeanen de afgelopen jaren: ‘Hou vol met de strijd voor meer regulering van de markt, anders gaat ons systeem er ook aan!’ Nu is het zover. 17 oktober zijn de onderhandelingen afgerond. Hier eerst een ingezonden stuk dat in ingekorte vorm in de NRC van 3 november stond, daarna nog een stuk uit het ledenbladn van de nederlandse Melkveehouders Vakbond.
Ze hielden dapper stand, die Canadezen, net als de Japanners , en tot voor kort de Zwitsers: ‘Het aanbod wordt centraal afgestemd op de vraag’. Prijs en kwaliteit en hoeveelheid melk (precies genoeg voor Canada) werden per jaar door de boeren en de overheid afgesproken. Bedrijven mochten meepraten maar hadden niet zoals hier het laatste woord. Resultaat: volgens een onderzoek uit 2007 was toen 54 % van de supermarktprijs voor de boer! In de UK 35%, de VS 31%, , en in Argentinië, met een nog ‘vrijere’ markt, slechts 20%. Hier waarschijnlijk rond de 40%; toch is de consumentenprijs in Canada gelijk aan de onze.
Zo’n systeem wilden een aantal van onze boeren ook wel! Maar de Europese politici beslisten anders: de boeren ‘mogen’ er vol tegenaan: quotum eraf, meer melk, dus lagere prijzen. Opschalen dan maar, en een grotere schuldenlast voor de boer. Europese melkveehouders verenigd in de European Milk Board hebben nog een verzoek lopen om regulering via een ‘Milk Monitoring Board’, maar de lobby van het bedrijfsleven is sterk.
En bovendien, dat hadden we toch afgesproken, die vrije markt? Studenten economie aan de universiteit van Manchester voeren nu actie tegen het eenzijdige onderwijs; ze willen wel eens wat anders horen dan altijd maar die neoliberale leer. Maar zover zijn we hier nog niet. Meer melk dus, en teveel mest. De staatssecretaris stuurt de akkerbouwers richting ‘bewerkte mest’: je buurman-melkveehouder stuurt zijn mest naar een biogasinstallatie en daar kun jij de (snelwerkende) dunne fractie ophalen. (Terwijl je liever de onbewerkte mest rechtstreeks van je buurman hebt, want daar zit meer organische stof in, en daar heeft de bodem behoefte aan.) De dikke fractie kan in gedroogde vorm, hup, de grens over. Allemaal vanwege ‘onze concurrentiekracht’.
Boeren die bovengronds mest uitrijden en de kringloop sluiten passen niet in dat plaatje. Een betere bodem en meer biodiversiteit ook niet. Noch de Canadese kaasmakers die door ons van hun eigen markt verdrongen worden.
3 nov., NRC, Greet Goverde-Lips, Nijmegen
==================================================
• Presentatie/publicatie wetenschappelijke studie over Europese zuivelmarkt na 2015.
Het rapport, gepresenteerd op de Eurpopese zuivelconferentie van 24 september, laat schokkende cijfers zien over het tempo waarin Europese melkveehouderijen verdwijnen. In de EU-27 waren dat 1 op de 3 bedrijven, een jaar na het begin van de zuivelcrisis van 2008/2009.
Consumenten hebben niet geprofiteerd van de dalende af-boerderijprijzen, integendeel. Er werd in de jaren sinds 2008/2009 een stijging van 14% van de consumentenprijs waargenomen. Hiermee is aangetoond dat er geen relatie bestaat tussen af-boerderijprijzen en consumentenprijzen. De studie concludeert dat het Melkpakket de oorzaak van de problemen, namelijk overproductie, onaangeroerd laat. Artikel 39 van het Verdrag van Lissabon zegt duidelijk dat Europees landbouwbeleid moet zorgen voor stabiele markten en een eerlijk inkomen voor agrariërs. Een leverantiebeperking van enkele procenten al leiden tot stabiele markten.
uit ‘Koebont’ (ledenblad van de NMV), nov. 2013
van september. Red.KB]
(Meer over dit nieuwsbericht en een
link naar het hele rapport is te vinden
in de Nieuwsbrief.)