Eenzijdige focus NMa op lage consumentenprijs

De Nederlandse Mededingings Autoriteit vindt dat bij prijsafspraken boeren te veel verdienen. De Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV) vindt het absurd dat de NMa-ambtenaar geen oog heeft voor het belang van boeren en geen enkel respect toont voor Tweede Kamer en Europees Parlement.

De mededingingsregels voor de land- en tuinbouw dreigen in de huidige EU onderhandelingen over de landbouw te worden versoepeld, zegt Jarig van Sinderen, chief economist van de NMa. Dat mag niet gebeuren. Zie opinie chief economist NMA

Volgedens de NAV is de NMa ingehuurd om wetten en regels te controleren en niet om politieke uitspraken te doen over besluiten van de Europese Commissie om boeren en tuinders meer mogelijkheden te bieden om samen te werken binnen producentenorganisaties. Deze samenwerking heeft de politiek juist bedoeld om meer marktevenwicht te creëren nu als gevolg van de liberalisatie minimumprijzen verdwenen zijn. De NMa rijdt dus een ‘scheve schaats’ door als controle-autoriteit de politieke besluitvorming te willen beïnvloeden.

Versterking van de Europese en Nederlandse landbouw vraagt om innovatie in plaats van minder concurrentie, weet de NMa-ambtenaar. Zijn visie staats haaks op moties van de Tweede Kamer voor een eerlijk verdienmodel en versterking van de marktpositie van boeren. De visie van de Tweede Kamer is in lijn met voorstellen van het Europese Parlement om de concurrentieregels te versoepelen zodat producenten van agrarische producten prijsafspraken kunnen maken. Van Sinderen vindt dat maar niks. Het zou slechts leiden tot hogere prijzen voor consumenten. Ook de Europese mededingingsautoriteiten hebben, volgens hem, aangegeven dat voor agrarische ondernemers geen uitzonderingen gemaakt moeten worden. Het is dus niet alleen de Nederlandse mededingingsautoriteit die aan beïnvloeden doet van de politieke besluitvorming, maar ook de Europese!

 NMa als consumenten-voordeelbond

‘Al onze inzet is gericht op voordeel voor de consument,’ zegt de NMa. Dat is wat anders dan waken over eerlijke handel. Eerlijke handel, zou toch de kerntaak van de mededingingsautoriteit moeten zijn? De NMa zou als waakhond een zelfde houding moeten aannemen naar alle partijen in de keten tussen producent en consument. Pas dan hebben we het over een eerlijk speelveld. Dat is nu bij lange na niet het geval. Als individuele teler moeten we veel te veel naar de pijpen dansen van de bijna almachtige supermarktketens, van de wereldwijd opererende fritesindustrie, van foodprocessors en van andere ‘olifanten’. Men zegt altijd: ‘Olifanten doen het met olifanten’. Om een gelijkwaardige partner voor supermarkten en voedselindustrie te kunnen zijn, dienen de EU en de nationale overheden regels vast te stellen die krachtenbundeling van telers mogelijk maakt en faciliteert, waarbij afspraken over volume en prijs kunnen worden gemaakt.

Het wordt tijd dat kabinet en Tweede Kamer orde op zaken stellen in de NMa en duidelijk aangeven wat onder eerlijke handel, machtsevenwicht en faire prijzen wordt verstaan.

Dit was een deel van het artikel door Teun de Jong, voorzitter Nederlandse Akkerbouw Vakbond, zie verder de website www.nav.nl

Nawoord door gg:

1. De begrenzing van bundeling van producenten is vastgesteld op 3,5% op Europes nivo. Dit terwijl Campina al 10% op WERELDnivo in handen heeft, maar het is blijkbaar  geen enkel probleem dat de industrie veel sterker is.

2. Het is hoogstwaarschijnlijk dat de collectief gefinancierde informatievoorziening door het Productschap Akkerbouw eind 2013 zal eindigen, op initiatief van de regering. Weer een verzwakking van de positie van boeren. Daarom praten de NAV en de VTA nu over nauwere samenwerking. Er is nauwelijks overlap tussen de werkzaamheden van beide organisaties. Terwijl de VTA zich met voorzitter Louis Beemsterboer concentreert op het verschaffen van markt- en prijsinformatie en op markttransparantie, richt de NAV zich onder leiding van Teun de Jong op de collectieve positieverbetering van akkerbouwers via lobby en andere vormen van belangenbehartiging.

Ook dit zal wel niet naar de zin van de NMA zijn