Woensdag 20 mei heeft de EU (bij monde van Frans Timmermans) haar ‘EU Green Deal’ gepubliceerd, die bestaat uit twee delen: de ‘Farm to Fork’ strategy (landbouw) en de ‘biodiversity’ strategy. Een paar dagen tevoren circuleerden er nog versies van de plannen waarin plotseling de percentages verdwenen waren (hoeveel pesticides verminderen? etc.). Er was nog steeds veel verzet tegen de plannen van de Commissie, vooral van de kant van Copa-Cogena (EU-brede boerenorganisatie). Ondanks alle corona-perikelen heeft de Commissie toch vastgehouden haar plannen; de percentages uit eerdere versies waren weer terug in de tekst. Dit is ongewoon, in een context waarin de grootste politieke groep (de EPP, European People’s Party, veelal christen-democraten) die sterk beïnvloed wordt door de grootste landbouw-lobby (Copa-Cogena), gewoonlijk in 90% van de stemmingen in het EU Parlement de uitslag bepaalt.
Natuurlijk moet de komende jaren nog blijken hoe deze strategieën in de komende jaren worden vertaald in beleid en wetgeving. Om te beginnen heeft de machtige landbouw-commissie van het parlement al gepleit voor uitstel van 2 jaar – de Commissie had al een uitstel van 1 jaar voorgesteld, daar komt nu dus een jaar bij, dat is afgelopen vrijdag aangenomen. Het huidige GLB zal dus nog wat langer dienst gaan doen. Er staat wel een strak tijdschema achter het stuk van de Commissie, maar alles gaat dus opschuiven.
Dit zijn de doelen die in 2030 gehaald moeten zijn:
- 50% minder gebruik – en dus minder risico voor de burgers – van chemische pesticiden, d.w.z. 50% van het gemiddelde gebruik, en 50% minder van de gevaarlijkste pesticiden.
- Minstens 20% minder gebruik van kunstmest
- Minstens 10% van de landbouwgrond wordt bestemd voor ‘een gevarieerd landschap’.
- Op minstens 25% van de landbouwgrond wordt biologisch geteeld,en de invoering van agro-ecologische praktijken moet aanzienlijk toenemen.
Hoewel dit nog gezien wordt als zeer ontoereikend om de crisis in de biodiversiteit te stoppen, heeft de grootste agri-lobby opgeroepen om vanwege corona beide initiatieven uit te stellen, of te onderwerpen aan langdurige effect rapportages. Toch is dit eerder uitstel dan afstel: het lijkt of het schip van de EU langzaam aan het draaien is naar een duurzamer agri-food en biodiversiteits beleid.
Hier is de volledige tekst van de biodiversiteits-strategie , en hier de tekst van Farm to Fork (Zie ook de concrete actiepunten aan het eind, met bijbehorend tijdschema)
p.s. op 10 december 2019 – dezelfde dag waarop de Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen de Green Deal aankondigde, werd ook een nieuw overlegorgaan voor Europese Parlementsleden (én lobbyisten) opgericht, het European Food Forum (EFF) . Dit is volgens de website ‘een onafhankelijk, politiek maar onpartijdig forum geleid door onze gekozen Leden van het Europees Parlement, dat een open dialoog voorstaat tussen beleidsmakers, de voedselketen, de maatschappij, onderzoekers en universiteiten en andere publieke instellingen. ‘ Betaald door o.a. de Pesticiden-lobby ECPA (European Crop Protection Association), food lobby FoodDrinkEurope, producent van suikerhoudende dranken UNESDA, chemie-lobby CEFIC (European Chemical Industry Council), en verschillende multinationals zoals Coca Cola en Cargill, : in total 21 belangrijke spelers uit het bedrijfsleven. Olga Kikou, hoofd van ‘compassion in World Farming, vertelde dat haar gevraagd werd lid te worden voor €500 per jaar, terwijl reuzen uit de industrie €5,000 – €10,000 per jaar betalen. Het bestuur bestaat uit 5 parlementsleden van drie verschillende partijen uit 5 verschillende landen.
Met dank aan ARC2020
Foodlog verzamelde reacties op de EU plannen in Nederland, waaronder:
Het plan wordt door de gangbare landbouw overwegend negatief ontvangen. Op Boerderij en Boerenbusiness zijn vele afwijzende geluiden van boerenvertegenwoordigers te horen. Volgens Boerderij roepen bovendien de vele getallen interpretatievragen op ten aanzien van de uitvoering. De percentages kunnen in verschillende contexten tot heel andere uitvoeringen leiden. Welke implicaties ze in de praktijk hebben, blijft dan ook onduidelijk.
Even klassiek als terecht is de kritiek op de 50% reductie van gewasbeschermingsmiddelen zolang die is uitgedrukt in kilo’s. Niet de kilo maar het type stof bepaalt immers het giftige effect op het milieu.
Vanuit het Europese Parlement reageert GroenLinks instemmend, maar tevens met kritiek op de ontbrekende voorwaarden voor de uitvoering. “Er missen elementen”, zegt Europarlementariër Bas Eickhout. “Ik wil zien dat de EU veel harder inzet op het hervormen van de regels waaronder handel wordt gedreven. Om zo ook het biodiversiteitsverlies dat Europa in andere delen van de wereld aanricht te stoppen. Daarnaast moet duidelijker worden hoe we de vleesconsumptie terugdringen, de veestapel verkleinen en de agrarische monoculturen aanpakken.”
LTO Nederland reageert op Nieuwe Oogst bij monde van het Limburgse bestuurslid Léon Faassen: “De Europese Commissie lijkt helaas meer te zien in van bovenop opgelegde verboden dan in verduurzaming vanuit het boerenerf. Dit slaat de innovatiekracht en ambitie van boeren en tuinders helemaal dood: het is het zoveelste pakket regelgeving dat over ons uit wordt gestort.
Met dank aan Foodlog.nl