Internationale organisaties voor milieu, landbouw en ontwikkelingssamenwerking vragen aan de EU instellingen: gebruik de huidige hervormingen van van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) om de landbouw te hervormen tot een eerlijke en toekomstbestendige landbouw.
Ze vragen aan Portugal als voorzitter, aan de lidstaten en aan de Commissie om NU te handelen voor het klimaat en het milieu. De huidige hervorming van de Gemeenschappelijke Markt Ordening binnen het GLB biedt een heel belangrijke kans voor cruciale hervormingen. Daar is in het Europees parlement al over gestemd, zie de betreffende artikelen in de onderstaande brief. * Deze essentiële artikelen zouden de crisisbestendigheid van de Europese landbouw vergroten, duurzaamheid bevorderen en de overgang naar meer voedselsoevereiniteit mogelijk maken.
Onder verwijzing naar de huidige ’trialoog onderhandelingen‘** en naar de belangrijke rol van de Raad als mede-wetgever benadrukken de organisaties dat ‘een diepgevoelde wil en noodzaak om te veranderen duidelijk is nu talloze boeren en burgers de straat op gaan, nu een duidelijke meerderheid in het Europees Parlement vóór de hervormingsartikelen stemde en nu er een ambitieuze Europese Green Deal ligt met een hervormingsagenda’.
Volgens de ondertekenaars dragen de voorgestelde artikelen voor de Gemeenschappelijke Markt Ordening – zoals Artikel 219a en b, 218b en 222a – bij aan “de bestrijding van de klimaatcrisis, een betere samenhang met het ontwikkelingsbeleid en het bereiken van de doelen die geformuleerd zijn in de Green Deal, maar ze dragen ook bij aan een eerlijker en meer toekomstbestendige Europese landbouw’
Zij vinden deze bijdrage onmisbaar omdat de klimaat- en biodiversiteitscrises alleen maar erger worden en landen in het globale zuiden lijden onder de voor hen negatieve effecten van het overheersende Europese landbouwmodel. Tegelijkertijd hebben talloze studies bewezen dat boeren al jaren geen kostendekkende prijzen hebben gekregen.
Daarom besluiten de organisaties: “Vanwege de vele uitdagingen waar we voor staan en die we dringend moeten oppakken is een behoorlijk wettelijk frame voor de gemeenschappelijke Markt Ordening de enige manier om steeds terugkerende crises te vermijden en een langdurige stabiliteit te bereiken voor de Europese landbouw sector. Het is tijd om te handelen en resultaat te boeken.
De brief is ondertekend door de European Milk Board, FOEE (Friends of the Earth Europe, Ned. tak: Milieudefensie), IFOAM (biologische landbouw), La Via Campesina, Oxfam, SOS Faim (Wallonië), dierenartsen zonder grenzen
* Onderaan staat een link naar een brief (3 blz) met toelichting op de artikelen die al zijn de artikelen aangenomen in het Europees Parlement. In het kort:
- De schadelijke overproductie in de landbouw verminderen
- Ervoor zorgen dat geïmporteerde producten altijd, zonder uitzondering, aan de Europese eisen voldoen
- Maatregelen voor regulering (bijv. quota, GG) introduceren en verbeteren ***
- Marktverstoringen voorkomen
- Meer gedetailleerde en betere informatie voorziening om de transparantie te vergroten.
………………………………………………………………………………………………………………
** ( deze en volgende noten van G. Goverde, Platform Aarde Boer Consument, o.a. uit wikipedia): veel beslissingen vallen in Europa achter gesloten deuren. De lidstaten (verenigd in de Europese Raad) zijn altijd bang geweest dat burgers van andere landen via het EP gaan beslissen over hun beleid. Het resultaat van een discussie in het Europees Parlement gaat daarom het Brusselse onderhandelingscircuit in, trialoog genaamd. Hierin onderhandelen Commissie, Europese Raad en het Parlement over een compromis. Dit keer hebben ze voor de landbouwvoorstellen drie maanden genomen, die bijna ten einde lopen.
Deze onderhandelingen verlopen achter gesloten deuren. Critici wijzen op het overwicht van de Commissie in dit overleg, omdat zij een meer permanent karakter heeft (ambtenaren zijn benoemd, niet verkozen), en in tegenstelling tot de Raad en het Parlement over een uitgebreid ambtenarenapparaat beschikt. Ook werpt de Commissie zich kennelijk op als scheidsrechter en beslisser in het overleg. Zij heeft machtsmiddelen zoals het intrekken van het voorstel, of het vereisen van unanimiteit in de Raad, zodat het voorstel minder kans maakt op goedkeuring. En nationale parlementen en burgers, die nog enig overzicht hebben in de publieke zittingen van het Parlement zelf, worden helemaal uitgesloten van de tri(a)loog, waarvan de vergaderingen niet aangekondigd worden. Er wordt evenmin een officiële agenda of verslag van de besprekingen bijgehouden. Daarnaast heeft de Commissie toegang tot het Comité van Permanente Vertegenwoordigers van de Raad, een extra , tweezijdig overlegkanaal voor Commissie en Raad, waardoor in de finale trialoog meermaals Commissie en Raad samen tegenover het Parlement staan. In de praktijk blijft daarom van wetsontwerpen vaak slechts een verwaterde versie over, als compromis tussen de drie partijen.
*** uit een document op de ABC website: regulering van de landbouw houdt bijv. in:
- Alle landen krijgen weer het recht om landbouwprijzen te ondersteunen door middel van importtarieven, zoals dat in het GATT verdrag is vastgelegd.
- Handel in landbouwproducten kan gereguleerd worden via een quotasysteem. Gepleit wordt voor flexibele quota binnen een bep. bandbreedte. Om redenen van flexibiliteit wordt het aan regeringen toegestaan om met andere regeringen te handelen in deze quota.
- Het totale volume aan quota wordt zo geregeld dat de marktprijzen in zowel importerende als exporterende landen op een wenselijk nivo blijven.
- De Minst Ontwikkelde Landen krijgen een algemene voorkeurs-toegang, en de tariefescalatie op verwerkte tropische producten wordt afgeschaft.
Technisch gezien zijn deze principes makkelijk te realiseren; de belangrijkste voorwaarde is de politieke wil in ontwikkelde landen.