Van 2 tot 5 april werd in Rome voor de tweede keer door de FAO een agro -ecologie symposium georganiseerd. Er namen meer dan 700 mensen aan deel en 6 V.N. organisaties waren erbij betrokken. Conclusie van directeur-generaal van de FAO, José Graziano da Silva : ‘.….’gezinsbedrijven moeten centraal blijven staan nu we agro-ecologie willen gaan opschalen. We weten nu wat agro-ecologie is, we hebben nu specifieke doelen die we in de komende jaren willen bereiken , en we hebben steun van maatschappelijke organisaties en van veel landen . Nu is de tijd daar om de uitvoering van de agro-ecoloogie op te schalen. ‘
Hij wees erop dat het decennium van de gezinsbedrijven (2019-2028) en het decennium van Actie voor Voeding (2016-2025) kansen waren om duidelijk te maken dat gezinsbedrijven, agro-ecologie en duurzame ontwikkeling nauw met elkaar verbonden zijn.
De sessies afgelopen week waren via streaming te volgen. Daaruit werd duidelijk dat de helft van de voorbeelden van succesvolle ontwikkelingen te vinden zijn in Zuid Amerika. In Uruguay bijvoorbeeld wordt er al 25 jaarvolgens agro-ecologische methodes gewerkt, maar grond verwerven blijft een knelpunt. Er waren weinig voorbeelden uit Azië te horen. Wel vertelde een Chinese boerin Shi Yan dat ze een landbouw-coöperatie heeft gesticht, geheten ‘Shared Harvest’, een soort ‘korte keten’-coöperatie van boeren en consumenten, waarbij consumenten ook vooraf investeren. Zij leveren aan een bepaalde wijk in Beijng.
De heer Makhfousse uit West Afrika vertelde dat ze daar de schadelijke gevolgen van het pesticiden gebruik zien, en dat gevoegd bij de klimaatverandering levert een treurig beeld op. Ze hebben alternatieven nodig. Nu wordt er in de farmer field schools gefocust op agro-ecologie. In Senegal zijn 13 training centres.
Million Belay heeft de ‘Alliance for Food Sovereignty in Africa’ opgericht.
Hij gaf aan dat er in grote delen van Afrika geen enkele ‘democratische ruimte’ is voor boeren om de keuze voor agroecologische manier van werken te maken: het land is in handen van buitenlandse bedrijven/investeerders/overheden en productiemethoden worden niet bepaald door boeren zelf……
Markus Arbenz van IFOAM (de internationale organisatie voor biologische landbouw) zei dat er wel 15 begrippen zijn voor duurzame landbouw (biologisch, permacultuur, natuurlijke landbouw (Japan) , naruurinclusieve landbouw, etc.), maar deze variatie is juist een voordeel: we kunnen profiteren van verschillende inbreng. ‘True cost accounting’ (meerekenen wat de ‘industriële’ landbouw aan schade toebrengt) is nodig om in Europa tot meer facilitering voor agro-ecologie te komen.
Tegen het einde van de conferentie kwamen er ook kritische geluiden: een Zwitser zei over het verslag van de voorzitter: ‘ho ho, niks erin waar mijn regering niet achter kan staan’, en een spreker namens het bedrijfleven schamperde dat het op FAO symposia de ene keer ging over duurzame landbouw, dan over biologisch, nu weer over agro-ecologie: Wat is het verschil? De soep zou wel weer niet zo heet gegeten worden als zij werd opgediend, dacht hij.
In het filmpje nemen verschillende deelnemers het woord. Heel kort (28 sec.) Hanny van Geel, namens Via Campesina die zegt dat het ‘small farmers’sterker maakt, en het is nodig voor het klimaat. Daarna zegt \Peter Rosset dat hij twee zorgen heeft:
- Het begrip kan worden toege-eigend door grote bedrijven die bepaalde aspecten vergroenen maar nog steeds monocultures planten. Je kunt beter veel kleine boeren hebben die samen met hun gevarieerde bedrijven een heel gebeid vullen, dan één groot bedrijf met een monocultuur.
- er is ondersteuning nodig door horizontale ‘people’s organisations’ die bijvoorbeeld ‘farmer field schools’organiseren.
(Na deze twee sprekers volgen nog een aantal spaanstalige sprekers)
Toch is het al een grote vooruitgang dat de stem van de gezinsbedrijven wordt gehoord. Een jaar of tien geleden werd het CSM (Civil society Mechanism) opgericht als onderdeel van de CFS (Committee on Food Security, een FAO commissie). Ook Platform ABC heeft als ‘maatschappelijke onderneming’ een lijntje naar die CSM en kan haar geluid laten horen via de vertegenwoordiger van West Europa, Thierry Kesteloot uit Vlaanderen. Maar de stem van de grote bedrijven klinkt luid in de FAO, in andere commissies. Er zullen nog wat robbertjes gevochten moeten worden o.a. door ‘onze’ CSM.
De voorzitter Braulio Ferreira de Souza Dias sloot het symposium af en zei: Het is van het grootste belang dat alle ‘stakeholders’ zich aan agro-ecologie committeren en dat wettelijke regelgeving door regeringen wordt vastgelegd zodat echte verandering richting agro-ecologie mogelijk wordt, en de rechten van boeren en hun toegang tot land, water en zaden worden gerespecteerd. Maatregelen die ONduurzame landbouw bevorderen moeten ongedaan worden gemaakt. ‘
De FAO wordt gevraagd een actieplan voor 10 jaar te ontwerpen. Er wordt bij consumenten op aangedrongen dat zij bijdragen door verantwoord voedsel gaan eisen. Donors wordt gevraagd om geldelijke steun en onderzoekers wordt gevraagd zich op agro-ecologie te richten.
- zie evt. artikel over in the Journal of Peasant Studies