1. Drie maal zoveel extreem zware regenbuien in Sahel, 2 De Nijl wordt nog veel grilliger.
In de voorbije 35 jaar is het aantal extreem zware regenbuien in de West-Afrikaanse Sahel verdrievoudigd door de klimaatverandering. De ‘rainstorms’ in de Sahel behoren tot de meest explosieve ter wereld. Ze vormen wolken tot 16 kilometer boven de grond. De stortbuien die ze creëren veroorzaken vaak overstromingen. De frequentie van die stortbuien neemt snel toe.
Een team van internationale wetenschappers onder leiding van het Britse Centre for Ecology & Hydrology (CEH) is tot de conclusie gekomen dat de toename te maken heeft met de stijgende temperatuur boven de Sahara, de uitgestrekte woestijn ten noorden van de Sahel. Dit zet de klimaatmechanismen in de regio op scherp, waardoor het aantal zware buien in de meer zuidelijk gelegen Sahel toeneemt. Christopher Taylor van het CEH zegt verrast te zijn door de snelheid van de ontwikkeling. “We verwachtten dit al, maar we zijn geschokt door de snelheid waarmee deze veranderingen plaatsvinden”, zegt Taylor.
“Het aantal overstromingen is vervijfvoudigd, van 1,1 overstroming per jaar tussen 1986 en 2005, tot 5 overstromingen per jaar tussen 2006 en 2016”, zegt Abdoulaye Diarra, hoofdonderzoeker aan het International Institute for Water and Environmental Engineering in Ouagadougou. “De schade is meestal groter in verstedelijkt gebied, waar het water niet makkelijk weg kan. De overstroming van 2009 bracht grote schade toe in de hoofdstad. Meer dan de helft van de stad, inclusief het grootste ziekenhuis, liepen toen onder. 150.000 Mensen werden dakloos ” (Bron: IPS, 29/4/2017)
De Nijl heeft al duizenden jaren de reputatie onvoorspelbaar te zijn. Nu blijkt uit een studie van het gerenommeerde Massachusetts Institute of Technology (MIT) dat die grilligheid nog zal toenemen, mede door de klimaatverandering. Wetenschappers van het instituut doen al jaren onderzoek naar accurate modellen om dat te voorspellen. Dat wordt steeds belangrijker, want de bevolking in het stroomgebied van de Nijl (meer bepaald in Egypte, Soedan, Zuid-Soedan, Tanzania, Oeganda, Eritrea, Ethiopië en in delen van Rwanda, Burundi en het noord-oosten van Congo-Kinshasa) zal naar verwachting tegen 2050 verdubbelen tot bijna 1 miljard.
De nieuwe MIT-studie, gepubliceerd in Nature Climate Change, voorspelt dat de variabiliteit enorm zal toenemen. Dat is vooral het gevolg van het steeds intensere klimaatfenomeen El Niño. Dat heeft grote invloed op de neerslag in de Ethiopische hooglanden en het oosten van het Nijlbekken. Die regio’s leveren zo’n 80 procent van het watervolume van de Nijl. In 2015 was er grote droogte in de Nijlbekken, terwijl er in 2016 omgekeerd zeer grote overstromingen waren. “Het is niet abstract”, zegt Elfatih Eltahir, hoogleraar Hydrologie en Klimaat aan het MIT. “Het gebeurt nu al.”
Voor hun analyse gingen de wetenschappers uit van een ‘business as usual-scenario’, waarbij geen grote reductie van uitstoot van CO2 wordt bereikt. In dat geval zouden de veranderende neerslagpatronen het jaarlijkse debiet van de Nijl (debiet is de hoeveelheid van een doorstromende vloeistof per tijdseenheid) met 10 tot 15 procent doen toenemen. Hoewel het debiet dus vaak groter zal zijn, met overstromingen tot gevolg, zal dit in andere jaren worden gevolgd door droogte.
De nieuwe analyse kan van groot belang zijn voor regionale strategieën op lange termijn zoals de locatie van nieuwe dammen en het beheer van bestaande stuwdammen zoals de Grand Ethiopian Renaissance Dam, de grootste in Afrika die momenteel gebouwd wordt op de grens tussen Ethiopië en Soedan.
De wetenschappers wijzen er op dat het het hoognodig is hier in het westen onze uitstoot van CO2, methaan en lachgas te beperken.
Met dank aan AEN (Afrika- Europa netwerk),
http://www.afrikaeuropanetwerk.nl/, en De Wereld van Morgen.