Lokaal en/of biologisch, waar te vinden?

Het is lastig de info op dit gebied up-to-date te houden. Het meeste hieronder is rond 2013 opgeschreven, maar inmiddels is het plaatje veranderd: veel meer ‘zelfoogsttuinen’, en andere (vrij kleine) projecten met een vaste klantenkring, de zog. ‘voedselgemeenschappen’. Dus hier eerst nog wat meer recente info. 

Voor je zoektocht naar initiatieven in jouw omgeving:

– Check eerst eens www.voedselanders.nl  Tijdens de 2 conferenties die georganiseerd werden in 2014 en 2016 en de ‘voedselkaravaan’ (op verspreide plekken) in 2018 werd het enthousiasme voor de ‘korte keten’ alsmaar groter, en in 2020 (het corona-jaar) werden verschillende online workshops georganiseerd waarvan verslag werd gedaan op de bovengenoemde website. Lees en bekijk de verslagen over ‘korte keten’ initiatieven, en over  de ‘voedselgemeenschappen’ (tussen producent-distributie-burgers) die er al zijn. Zeer leerzaam!

– Zie ook het onderzoek dat Sandra van Kampen daarnaar deed, in 2020, en de bijbehorende lijst van initiatieven per provincie.

– Je kunt natuurlijk ook googlen op je plaatsnaam plus ‘korte keten’ of ‘zelfoogsttuin’, of boerderij-winkel, of groentetassen, of biologische groenten. (Onder ‘bewustbiologisch.nl’ vind je onder ‘bedrijven’ zowel maaltijdboxen als bio-boerderijen met winkel of een enkel product, en andere winkels)

– misschien vind je iets op de nieuwe platformen die vnl in het corona-jaar ontstonden, support your locals.nl, en ‘fietsen voor mijn eten’ (nog  niet alle streken in Nederland zijn ‘gecovered’, nog fietsers welkom!)

Hieronder nog wat oudere info, (daar kunnen waarschijnlijk nog aanvullingen bij):

criteria: lokaal geproduceerd,  d.w.z. ergens in Nederland, liefst binnen 40 km. De meeste producten zijn biologisch geproduceerd maar sommige gangbaar; zie hieronder voor meer info

De VOKO’s  (voedselcooperaties) zijn vaak studenten-groepen die in hun eigen omgeving boeren zoeken en bijv. 1x per week een soort winkeltje organiseren, ook voor andere milieuvriendelijke spullen. Voor het ontstaan en werkwijze zie het artikel http://www.ravagedigitaal.org/1998/254/Voko.htm ( De meeste VOKO’s houden een kleine marge aan en geven de rest van de winst aan een goed doel, zoals in Groningen. Ze betrekken hun droogwaren van het collectief verdeelcentrum De Nieuwe Band uit Marum. In feite kent Nederland nu nog twee verdeelcentra, Natudis uit Harderwijk en De Nieuwe Band. De Nieuwe Band probeert te opereren tussen idealen en werkelijkheid. Ze kent een jaaromzet van tien miljoen gulden, is basisdemocratisch georganiseerd en voert een open beleid; dit in tegenstelling tot Natudis, een bedrijf met een tien keer zo grote omzet, waarvan onduidelijk is wie die Zwitserse eigenaar precies is . Zie ook www.versvoko.nl (Mokum en de Pijp in Amsterdam)

Er zijn een paar geweldige winkels die spullen van de boer halen (verpakkingsvrij; eigen bakjes meebrengen), ook andere artikel; dit (vaakook anderearttikelen) verkopen in de winkel, van de restjes schotels maken (catering). O.a. Gedeelde Weelde in Maastricht, Rio de Bio in Utrecht, de nieuwe Graanschuur in Amersfoort (even googlen). 

Buurderijen: zie ‘boeren en buren‘, met kaartje. Er zijn nu zo’n 15 ‘buurderijen’. Een of twee personen stellen per week het pakket samen en halen het op (of krijgen het thuisbezorgd), anderen uit hun buurt komen het op een ‘afhaalmoment’ ophalen. 

Biologische boerenmarkten : Zie http://www.puuruiteten.nl/biologische-markten
In Amsterdam is er in september een grote streekmarkt ‘proef de streek’, (zie onder ‘BoerENstadswens, hieronder), georganiseerd i.s.m. wijkorgaan SOOZ. Ook in andere steden zijn er dat soort evenementen, bijvoorbeeld in ‘De Week  van de Smaak’, in september.

Groenten- (en fruit) tassen: Je krijgt ze aan huis bezorgd, of kunt ze bij een natuurwinkel afhalen (geleverd door www.odin.nl, Estafette winkels,, www.udea.nl. of bioboergiel.nl  via 60 COOPs ; in dat geval kunnen de spullen van de andere kant van het land komen), of bij een VOKO-punt, zie onder. Als je googlet vind je o.a. 422 groente- en fruittassen op www.allesduurzaam.nl. Je kunt daar je postcode invullen. De gegevens zijn echter niet volledig en niet helemaal up to date.  Soms hebben de leveranciers ( bijv. van mijn greotentas van ‘De Lijsterbes’in Groesbeek) genoeg klandizie en geven ze zich niet op voor de verschillende lijsten).  Dus: ‘ask around’ in je eigen omgeving! Probeer info te vinden bij je lokale afdeling van Milieudefensie. Of op andere adressen, bijv. voor Nijmegen-Arnhem-Wageningen bij  www.eetbaarnijmegen.nl)  

(Boerderij-)winkel (soms ook webwinkel):

  • Landwinkels: http://www.landwinkel.nl, www.boerenkaas.nl.
  • Distributeurs van biologische producten: http://www.bewustbiologisch.nl   www.lekkerbiologisch.nl: per provincie een kaartje  
  • Vooral in Twente, Noordoostpolder en Flevopolder, Midden Limburg, Oost-Brabant en Zuid Holland. 
  • Regionaal: www.distreko.nl : Achterhoek. Www.hofwebwinkel.nl: biologisch-dynamische producten van vijf bedrijven , o.a. fruit van de opleiding de Warmonderhof, van Zwolle tot Amsterdam.
  • Landelijke aanvoer.  www.landmarkt.nl , markthal, soort supermarkt met vooral vers uit de buurt. Amsterdam, richting Schellingwoude. Ze zoeken meer locaties. Boeren doen NIET zelf de distributie, dus er is nog tussenhandel.


Informatieve websites, en/of webshop: 

  • www.puuruiteten.nl info over restaurants, cateraars, kookworkshops etc . Meer nadruk op smaak en op biologisch en Fair Trade dan op ‘lokaal ‘.
  • http://www.boerenwaar.nl, boeren kunnen hier info op zetten. Zoeken op postcode.
  • Voor Vlees: www.regiovlees.nl (met kaartje van Nederland).
  • http://www.natureandmore.com : ongeveer dertig meest Nederlandse biologische boeren, maar ook uit zuid-Afrika, Argentinië etc.  (sponsors: Hivos en ICCO).
  • www.degroteverleiding.nl. Komt aan huis in Zeeland, westelijk Noord Brabant, België. 
  • www.nederlandsestreekproducten.nl,  gemaakt door Hans Land, van oorsprong kok. Hij verzamelt producten die een culinair-cultuur historische waarde hebben maar ook nieuwe innovatieve producten.

Natuurvlees:

  • www.vleesvandewoestegrond: runderen lopen in erkende natuurgebieden van Friesland, Groningen Drenthe, Overijssel en Noord Holland. Het zijn sterke rassen zoals de Schotse Hooglander, Aberdeen Angus en het Schoonebeker Heideschaap. Er worden geen antibiotica en/of chemische ontwormmiddelen gebruikt, en de runderen eten alleen wat er in de natuurgebieden aanwezig is.
  • Voor ‘Wildernisvlees’ (midden Nederland) zie wildernisvlees (met kaartje van afhaalpunten).
  • Wellbeef.nl: rundvlees van Hereford runderen die het hele jaar buiten zijn en de kalfjes een jaar lang bij zich houden. Op zaterdag kan men afhalen in Ughelen en ook kan in Apeldoorn thuisbezorgd worden, pakketten van 3 tot 5 kg, alle delen van het rund.
  • www.SchotseHooglanders.nl: Het vlees van Schotse Hooglanders en Hereford koeien in Groningen wordt via de website verkocht en bezorgd in heel Nederland. De koeien lopen in familie kuddes in natuurgebieden en kennen geen stal, krachtvoer en antibiotica. Daarnaast verkopen Jelwin en Ymkje ook antibioticavrije kip en rauwmelkse kaas.

Biologisch:

  • Bewust Biologisch: http://www.bewustbiologisch.nl , zie bovenaan; boeren,   tuinders, markten, supermarkten, slagerijen, bakkerijen, gelegenheid vcoor overnachten, restaurants, cateraars, webwinkels.


Regionaal:

  • www.distreko.nl : Webwinkel voor biologische produkten gevestigd te Winterwijk, verkoop van de Biologische Producenten Vereniging Achterhoek. Ook verkoop via boerderijwinkels en markten.
  • www.hofwebwinkel.nl: biologisch-dynamische producten van  vijf bedrijven , o.a. fruit van de opleiding de Warmonderhof, worden bezorgd van Zwolle tot Amsterdam.
  • www.degroteverleiding.nl/ Komt aan huis in Zeeland, westelijk Noord Brabant,  België.  

Landelijke distributie:

SPN, Streekeigen producten Nederland: www.erkendstreekproduct.nl, voor producten met een landelijk erkend’ keurmerk voor streekproducten’.

Zie verder: