Nieuwe landbouwbeleid biedt te weinig ruimte voor krachtenbundeling boeren

De NAV (Nederlandse Akkerbouw Vakbond) heeft als missie, dat boeren kostendekkende prijzen voor hun producten krijgen, dus een redelijk inkomen uit de markt kunnen verkrijgen in plaats van uit subsidies. Het nieuwe landbouwbeleid (GLB) van ‘doorgaan met liberaliseren en globaliseren’dat sinds 2013 voor zeven jaar geldt  maakt dit streven vrijwel onmogelijk. Daarom blijft de NAV lobbyen voor een beter landbouwbeleid.

Er is inmiddels bij de Nederlandse en Europese politiek iets meer oog voor de zwakke positie van de boer die produceert aan het begin van de keten in de agrarische markten.  Het nieuwe GLB zou boeren meer ruimte bieden om hun positie te versterken. Producenten Organisaties (PO’s) zouden in het mededingingsrecht meer mogelijkheden krijgen

De NAV heeft de definitieve teksten uit Brussel grondig bestudeerd. Een PO mag in het nieuwe GLB voor de teelt van granen en sommige eiwitgewassen voor een aandeel van max. 15% van de nationale productie afspraken maken over bijvoorbeeld de verkoopprijs. Maar voor een wereldmarktproduct als graan heb je met 15% van de Nederlandse productie geen enkele invloed in de markt en kun je de positie van de teler niet versterken.

Andere gewassen worden in het nieuwe GLB niet genoemd en daarvoor blijft de maximale omvang voor afspraken over volume en prijs dus bij de huidige 5 of 10%. Als dit dan alles is om de positie van de primaire producent te versterken, is dat uitermate teleurstellend.

De NAV is van mening dat aanbodbeheersing de beste manier is om vat te krijgen op de prijzen in de markt en daarvoor moet een Producentenorganisatie ook een aanmerkelijk deel van de markt kunnen bundelen. Ervaringen van onze collega aardappeltelers van de UPGA in de VS leren dat je dan minimaal 50% van de markt moet hebben.

Uit de teksten van de EU valt op dat men erg bang is dat de producent teveel marktmacht gaat krijgen en dat dit tot prijsverhogingen voor de consument zal leiden. Maar waarom pakken ze de bedrijven niet aan?  Die kunnen de grootste marge pakken want ze hebben de meeste macht: bedrijven worden pas als ze meer dan 60% van een markt hebben  beschuldigd van ‘kartelvorming’! Volgens de Gelderlander (9 juni 2015) dreigt er weer een nieuwe ronde eenzijdige prijsverlagingen bij de fusie tussen Ahold en het Belgische Delhaize die op stapel staat. ‘Een deel van de MKB-bedrijven, boeren en tuinders zal dan omvallen.‘ Albert Jan Maat, voorzitter van de LTO stelt: ‘Bij een fusie moet de mededingingsautoriteit  daarom niet alleen naar de gevolgen voor consumenten kijken, maar ook naar die voor leveranciers’.

 

(redactrice G.Goverde: Waarom spreekt de LTO , de grootste landbouworganisatie,  zich niet zo duidelijk uit tegen het EU landbouwbeleid als bijvoorbeeld de NAV?)

 

Met dank aan ‘Genoeg is beter’- het ledenblad van de NAV