Persbericht: Huidige crisis bevestigt het falen van de vrije markt in de landbouw

   Persbericht van Platform ABC:   De huidige crisis in de landbouw bevestigt wederom het niet functioneren de vrije markt in de landbouw. Platform Aarde Boer Consument (ABC) pleit dan ook voor regulering en productiebeheersing, zodat het aanbod afgestemd kan worden op de vraag en boeren kostendekkende prijzen voor hun producten kunnen krijgen. Op dit moment zijn het vooral de melkveehouders en de varkensboeren die in Frankrijk, België, Duitsland en vele andere landen van Europa actie voeren. De crisis zit echter veel dieper en vindt overal plaats en in bijna elke sector van de landbouw. 

Bij vele politici, beleidsmakers, economen en andere deskundigen is er een blind geloof in de werking van de vrije markt. Via de WTO en andere vrijhandelsverdragen zoals TTIP wordt dan ook ingezet op steeds verdergaande liberalisering. De gedachte daarbij is dat via marktwerking vraag en aanbod in balans komen en er een reële prijsvorming ontstaat. In de landbouw werkt dit echter niet. Overproductie leidt wel tot een lagere prijs, maar niet tot een lagere productie. De kern van het probleem is dat er miljoenen boeren zijn en dat verlaging van de productie op het individuele bedrijf geen enkele invloed heeft op de totale productie op de markt. Het heeft voor een individuele boer dus geen enkele zin om zijn productie te verminderen in een slechte markt. Hij zal om te overleven juist nog efficiënter en nog meer gaan produceren, met als gevolg nog meer overproductie en nog lagere prijzen, oftewel een ‘race to the bottom’.  

Hans Geurts, melkveehouder en voorzitter van Platform Aarde Boer Consument: ‘De enige duurzame oplossing voor dit probleem is regulering en productiebeheersing. De landbouw moet de mogelijkheid krijgen om de productie te sturen en het aanbod af te stemmen op de vraag’. Dat is op dit moment niet mogelijk. De kartelwetgeving verbiedt het om hier afspraken over te maken. Platform ABC pleit dan ook voor overheidsmaatregelen die het mogelijk maken om in de verschillende sectoren van de landbouw de productie te sturen en te reguleren.

Zo heeft de European Milk Board (EMB) waar vanuit Nederland de NMV en de DDB lid van zijn het Markt Verantwoordelijkheids Programma (MVP) * ontwikkeld. Hiermee kan in een crisissituatie de melkproductie in de EU snel worden teruggebracht zodat vraag en aanbod weer in balans komen en de melkprijs naar kostendekkend niveau kan stijgen. Platform ABC pleit ervoor dat de overheid het MVP zo snel mogelijk overneemt en implementeert en dit in Europa propageert. Ook in andere sectoren kunnen soortgelijke reguleringsplannen ontwikkeld en ingevoerd worden   Ook pleit Platform ABC ervoor om landbouw buiten de onderhandelingen van TTIP te houden. Dit vrijhandelsverdrag met de VS zal de positie van de Europese boer alleen nog maar verder verslechteren. Er zullen dan namelijk Amerikaanse landbouwproducten geïmporteerd worden die met veel lagere milieu-, dierenwelzijns- en voedselveiligheidsstandaarden geproduceerd worden. Dit betekent een oneerlijke concurrentie voor de Europese boeren. Voedsel is te belangrijk om over te laten aan de vrije markt.

Als alternatief pleit Platform ABC voor regionale landbouw en voedselvoorziening waarbij we ons richten op zo groot mogelijke Europese zelfvoorziening. Dit kan zorgen voor gesloten kringlopen met als resultaat voedselzekerheid en -veiligheid. Boeren kunnen hun taak hierin met vakmanschap en plezier vervullen en een menswaardig bestaan opbouwen. Voor meer informatie: Hans Geurts,     voorzitter, 06 40345850, of Greet Goverde, secretaris, 024-3443678, h.goverde@chello.nl

*  The Market Responsibility Programme

Marktverantwoordelijkheids-programma.

Dit plan wordt alleen ingevoerd als de markt uit balans dreigt te raken. Door de markt goed te observeren  kan men een dreigende crisis aan zien komen en er in drie fases op reageren:

1. Waarschuwing als de marktprijs  7.5 % zakt. Men kan overgaan tot opslag van de overtollige melk(poeder).

2. Crisis: De marktindex zakt met 15%: het ‘melkverantwoordelijkheidsplan’ wordt uitgevoerd: boeren die teveel produceren vergeleken met een jaar tevoren betalen een boete, boeren die te weinig produceren krijgen een bonus.

3. De marktindex zakt met 25%: verplichte beperking van de melkproductie.
‘Dát is pas ondernemerschap’, volgens Sieta van Keimpema, van de EMB. ‘Het is marktgericht handelen’. Het ‘Observatory’ dat de markt in de gaten houdt is er al op  Europees niveau, het is na aandringen van de EMB door de vorige landbouw-commissaris ingesteld. Nu nog het ‘Central Monitoring Agency’ optuigen, het bureau dat e.e.a. regelt. De plannen ervoor liggen al klaar. Is er de politieke wil in Europa?