Een stapje dichter bij regulering van de productie: onlangs hebben in het Europees Parlement stemmingen plaats gevonden over een onderdeel van het GLB: de Gemeenschappelijke Markt Ordening voor landbouwproducten. Binnen dit orgaan worden o.a. marktmaatregelen vastgelegd, zoals ingrijpen in de markt – bijvoorbeeld door opkopen- in het geval van een crisissituatie. Doel: betere prijzen voor de boer. Dankzij (jarenlang!) lobbywerk van de European Milk Board zijn er enkele amendementen ingediend om dit mogelijk te maken.
De EMB (sinds dit najaar is de Nederlandse Sieta van Keimpema voorzitter ) is in principe voorstander van ingrijpen in de markt, maar dan slechts voor een beperkt volume. Grote voorraden melkpoeder en boter blijven vaak lang boven de markt hangen en kunnen herstel van de markt juist ernstig belemmeren.
Crisisinstrument verankeren.
De EMB is van mening dat het veel verstandiger is om in geval van structurele overproductie de productie te verminderen. Hiervoor dient een crisisinstrument in de GMO verankerend te worden dat dit EU-breed mogelijk maakt. In eerste instantie op vrijwillige basis, met vergoeding, maar indien noodzakelijk ook verplicht. De EMB heeft aan alle ledenorganisaties verzocht om bij de parlementsleden uit hun land te lobbyen om vóór deze amendementen te stemmen. Ook de NMV (Nederlandse Melkveehouders Vakbond) heeft zich hier richting de Nederlandse EP leden voor ingezet.
De EMB is tevreden met het resultaat van de lobby. Enkele belangrijke amendementen zijn aangenomen en hierdoor ontstaat een nieuw artikel dat voorziet in vrijwillige productievermindering tijdens een crisis. In combinatie met een mogelijk productieplafond tijdens de uitvoering van de productievermindering zou het GMO binnenkort een instrument kunnen hebben dat een doeltreffend antwoord bied op een crisissituatie.
Ook is de EMB blij met de goedkeuring van een artikel dat zal leiden tot de invoering van een early-warning mechanisme in de GMO. Er zal echter nog wel een definitie gevormd moeten worden over wanneer er een crisissituatie is, zodat passende instrumenten tijdig geactiveerd kunnen worden.
Helaas is het amendement dat de mogelijkheid biedt voor een verplichte productievermindering verworpen. Hiermee wordt de melkveehouderij de mogelijkheid onthouden het hoofd te bieden aan een verstrekkende, langdurige crisis, zoals die kan ontstaan bij een ernstige marktverstoring. De zeer krappe meerderheid waarmee dit amendement verworpen is toont echter wel aan dat een zeer groot deel van het EP zich ten volle bewust is van de noodzaak van effectieve crises instrumenten voor de landbouw. Absoluut een resultaat van de inspanningen van de EMB.
Trioloog
Met de aannames van deze amendementen is de realisatie van een crisisprogramma in het GMO echter nog lang geen feit. Het gaat hier enkel over de positie van het EP betreffende het nieuwe GLB. Met deze uitkomsten gaat het EP de onderhandelingen aan met de Europese Commissie en de Europese ministerraad, de zogenaamde Trioloog. De NMV hoopt dat de voorstellen overeind blijven zodat er eindelijk een crisisinstrument in het GMO geïnstalleerd kan worden.
………………………………….
Mooi dat de bijna dertigjarige strijd van NMV en NAV (en iets korter van de European Milk Board) voor meer regulering misschien toch vruchten gaat afwerpen. Langzaam maar zeker vallen er wat brokstukjes van het neoliberale bouwsel af….
Met dank aan Hans Geurts, voorzitter van Platform Aarde Boer Consument, en lid van de Nederlandse Melkveehouders Vakbond.