La Via Campesina maakte 8 december de rekening op: in de laatste uren van ‘Bali’ werd het ‘Bali pakket’ aangenomen ten koste van de zich ontwikkelende landen en de armen. Het wordt aangekondigd als een overwinning die de vastgelopen onderhandelingen weer lostrekt. Maar handels-facilitering pakt alleen voordelig uit voor de grote bedrijven (TNC’s) die die handel toch al domineren. Zoals aangetoond wordt in het World Trade Report van 2013 is 80% van de export van de V.S. is in handen van 1% van de grote exporteurs; 85% van de Europese export is in handen van 10% van de grote exporteurs, en 81% van alle export is in handen van de 5 grootste exportfirma’s van de ontwikkelde landen.
In ruil voor de dure, wettelijk verplichtende overeenkomst over handelsversoepeling, kregen de zich ontwikkelende landen niets.
- En slechte ‘peace clause’ die het recht op voedsel in gevaar brengt omdat het allerlei beperkingen oplegt aan de mogelijkheid voor die landen om hun kleine boeren en armen te ondersteunen
- De ‘peace clause’ regeling is aan beperkingen onderhevig waardoor in de praktijk alleen India het kan toepassen en in de toekomst zelfs geen een ontwikkelingsland.
- Er werd beloofd dat er een blijvende oplossing zal komen, afhankelijk van onderhandelingen in de komende 4 jaren. Wat voor oplossing? Dat blijft onduidelijk
- Wat nog het belangrijkst is: ontwikkelingslanden zullen schuld moeten bekennen w.b. overtreding van de WTO regels vóór ze regels uit de ‘peace clause’ mogen toepassen.
Wat een onzin! Geen enkel land zou genoodzaakt moeten worden te bedelen om het recht op voedsel. Voedsel en landbouw hadden sowieso niet onderhevig moeten zijn aan de WTO regels.
Verder werden er weer oude beloftes herhaald die wéér niet werden ingelost:
- export subsidies (‘blijven een prioriteit’!)
- over katoen (zwaar gesubsidieerd in Amerkia): ‘hier moet stevig over doorgepraat worden na ‘Bali’
- de ‘special and differential treatment’voor de minst ontwikkeldelanden blijvt nog steeds slechts een ‘verklaring’.
Volgens Via Campesina toont ‘Bali’ eens te meer aan dat de WTO een instrument is om de belangen van de ontwikkelde landen en de TNC’s te behartigen. De WTO zou wat de ontwikkelingslanden betreft beter afgeschaft kunnen owrdne.
Voor het volledige artiel zie The WTI pushes through a bad deal…. (La Via Campesina)
Toch lichtpuntje
Jacques Berthelot, Frans onderzoeker, meldt: Hoofdpunten in deze onderhandelingen w.b. landbouw waren de regels betreffende voorraden aanleggen voor de voedselzekerheid ( van de eigen bevolking), Met die voorraden, gekocht van de eigen boeren, willen ontwikkelingslanden hun armen steunen. Zij willen in het ‘Agreement on Agriculture’ (voorgoed, niet tijdelijk zoals nu) vastgelegd zien dat ze het recht hebben bij hun eigen boeren in te kopen voor hun eigen armen. Ondanks een teleurstellend resultaat w.b. de huidige oneerlijke regels is er na voorstellen van India van 2012 tot nu toch een opening: een werkgroep gaat ermee aan de gang. De ontwikkelingslanden moeten zich daarin dan wel vasthoudend opstellen tegenover de rijke landen landen, en maatschappelijke organisaties in Noord en Zuid moeten hen steunen.’
Vooral Amerika verzet zich: zo’n proces zou ‘handelsverstorend’ zijn. En als aan de regels over voorraden in het’ Agreement on Agriculture’ getornd gaat worden, gaan ‘ze’ dan niet aan meer regels tornen? Voor boerenorganisaties in ‘Het Noorden’ is de strijd van de ontwikkelingslanden een lastig issue: de subsidies in de V.S. en de EU zouden dan ook wel eens ter discussie gesteld kunnen worden.
Het verhullende van de WTO is het ‘single undertaking’ principe: alle WTO leden moetenaan het eind van een sessie alle teksten in consensus accepteren. Dat verhult de grote druk van ontwikkelde landen op ontwikkelingslanden, die altijd de verliezers zijn, vooral de Minst Ontwikkelde Landen.
Zie hiervoor verder http://www.solidarite.asso.fr/Papers-2013