Reacties op Facebook op de zadenbeurs: Super geslaagd! Leuke sfeer. ……..zeker een leuke beurs met enthousiaste kleinhandelaren en fanatieke ruilers; elk jaar terugkomen dus!……Was geweldig , mooie locatie ook, top geregeld allemaal👍🏽, ……. Goed verzorgde dag, complimenten voor de vele vrijwilligers…..
De tweede dag zijn er bij de ecowijk in Noord-Nijmegen (Lent) met man en macht ‘eetbare’ boompjes en struiken aangeplant; een mini-voedselbos. En er waren fietstochtjes naar mooie projecten.
Maar ook de workshops waren de moeite waard. Uit de workshop van Maaike Raaijmakers, van Bionext, over patenten:
Onlangs heeft de Europese Commissie tot verrassing en opluchting van velen patentering op levend materiaal ontraden. Maar dit is nog niet in wetten vastgelegd door het Europees Octrooi Bureau, waar behalve de 27 EU landen nog 10 extra landen bij aangesloten zijn. En wordt die wetgeving wel waterdicht? Daarnaast zijn er nog meerdere omwegen die een totaalverbod in de weg kunnen zitten, zoals het patenteren van eigenschappen verkregen door ‘New Breeding Techniques’ zoals CRISPR-CAS. Spannend allemaal.
Voor de zekerheid blijft Bionext de druk op de ketel houden door te lobbyen in Brussel en met de aktie: ‘De grootste zaadbank van Nederland’ Dat zijn wij nl. allemaal: wij burgers kunnen zaden gaan bewaren in de vriezer of zelf vermeerderen. Daar kunnen de grote jongens zoals Monsanto en Bayer niet tegenop. Zie ook het bericht van 22 februari op deze site.
Een andere ‘bottom-up’ beweging is de ‘open source seeds’ waarover Willy Douma van de ontwikkelingsorganisatie HIVOS vertelde.
Willy liet ons eerst een filmpje zien waaruit bleek dat er de nodige problemen zijn rondom het zaadgoed voor boeren in ontwikkelingslanden, in dit geval mais in Tanzania. Eerst gaf het staats-zaad-instituut een soort keurmerk aan kleine zaadvermeerderaars, maar nu is er een wet in de maak die boeren verplicht duur hybride gepatenteerd zaad te kopen in winkels, met de bijbehorende kunstmest en bestrijdingsmiddelen. 75% van de boeren wil er niet aan omdat het te duur is, ze gebruiken zaad dat ze aan elkaar doorgeven maar dat niet altijd van goede kwaliteit is.
De ontwikkelingsorganisatie Hivos (www.hivos.org) ‘zoekt nieuwe oplossingen voor hardnekkige problemen’. Ze zoeken ‘diversity on the plate, and in the field’, en die diversiteit vind je niet met gepatenteerd zaad, dat kost je je vrijheid. (Als je gentech zaad gaat gebruiken geef je het bedrijf zelfs het recht in je computer te kijken!) Hivos werkt daarom actief mee aan nieuwe initiatieven voor Open Source Seed die overal aan het ontstaan zijn. In Amerika (OSSI, Open Source Seed Initiative)worden al ruim 300 zaden verkocht in zakjes waarop achterop een ‘Pledge’ (belofte) staat: ‘als ik dit zakje open, beloof ik dat dit zaad niet gepatenteerd zal worden, en dat degene aan wie ik deze zaden geef dat ook zal beloven.’ Maar is dit bestand tegen het juridische geweld van de grote bedrijven? Dat is nog niet uitgetest.
Gelukkig zijn er inmiddels ook veel initiatieven in andere landen, en men weet elkaar te vinden. Agrécol in Duitsland (Association of Agriculture and Ecology, ) organiseerde in juli 2016 een bijeenkomst met vertegenwoordigers uit Amerika en Zwitserland en India en Venezuela, en Hivos organiseerde in november 2016 een bijeenkomst in Ethiopië. Johannes Kotschi van AGRECOL heeft een open source ‘copyleft’ * licence (vergunning) ontwikkeld en men is voor de EU de wettelijke ins en outs aan het uitzoeken van zaadgoed als ‘commons’(gemeenschappelijk goed). Zie initiative to liberate seeds
Mooie ontwikkelingen! Interessant om daar het Nederlandse kwekersrecht naast te leggen.
Ook was er nog een ‘granen’ workshop over oude rassen, die in stand gehouden worden in Limburg (Stichting Behoud van Oude Graanrassen) en in Lent bij Nijmegen (Doornikse Natuurakkers). Die rassen worden met veel liefde geteeld voor de genenbanken of voor de verkoop. Ook de ‘pareltarwe’ van Zeeuwse Vlegel (te koken als rijst) kwam aan bod. Maar ook het probleem van het Weizennot Komitee uit Duitsland, die uit vrees voor besmetting de oude graanrassen van de Duitse genenbank (de grootste van Europa) hebben opgeëist toen men daar begon met gentech, maar die nu de verantwoording hebben over een kleine 1000 graanrassen. Ze zouden die verantwoordelijkheid graag met anderen delen. Daar kwamen we niet meteen uit.
Ook de workshop ’the 15th Garden’ over Syrië was interessant. Er heerst grote schaarste in Syrië. De overheid bombardeert bakkerijen en land en bomen verbranden; de overheid zegt eigenlijk: “verhonger of geef je over”. De Syriërs willen graag hun eigen voedsel produceren, in plaats van hun hand op te houden bij de ontwikkelingsorganisaties. Met hulp van verschillende steungroepen in Europa delen ze kennis over bijvoorbeeld stadslandbouw en daktuinen, en ze delen zaden die in andere landen verzameld en naar Syrië gestuurd worden. Daar zullen enkele van de aanwezigen ook aan bij proberen te dragen.
Zie voor een uitgebreid verslag met mooie foto’s het verslag van de Boerengroep. Daarin ook uitleg van het verschil tussen het Nederlandse kwekersrecht (belangrijk voor onze export van zaaizaad en pootaardappelen) en patenten (= octrooien). En daarin ook een mooi verslag over ’the 15th Garden’ (genoemd naar de workshop over dak- en stadstuinen in Syrië.
Binnenkort zijn de volledige verslagen te lezen op www.reclaimtheseeds.nl
* copyleft is het tegenovergestelde van copyright. De ‘eigenaar’ geeft anderen het recht zijn ‘product’te gebruiken, met enkele beperkingen. Wijzigingen van het product moeten op dezelfde manier ‘uitgegeven’ worden.
